Cynops orientalis - traszka chińska

Traszki z rodzaju Cynops są wspólnie nazywane Fire Newts Belly (ognistobrzuche traszki). Ta nazwa nawiązuje do ich jaskrawych, kolorowych brzuchów, które wskazują (jak to często w naturze bywa) na ich toksyczność.

Cynops wykazuje wiele cech podobieństwa do rodzaju Triturus. Młode osobniki z rodzaju Cynops żyją poza wodą w przez kilka lat życia, by powrócić do wody po osiągnięciu dojrzałości płciowej i pozostać związanymi z środowiskiem wodnym już do końca życia. Rodzaj Cynops jest sklasyfikowany w trzech grupach: wolterstorffi, orientalis i pyrrhogaster. Rodzaj Cynops jest rozpowszechniony w części Chin i Japonii. Niestety, część gatunków jest oznaczonych jako wymarłe albo niezmiernie rzadkie, z powodu zanieczyszczenia środowiska, wprowadzenia obcych gatunków, zmniejszenia się obszaru występowania i handlu tymi gatunkami. Cynops orientalis ma największy zasięg, pokrywający prawie całą wschodnią część Chin.

Cynops orientalis jest mała traszka osiągająca do 10 cm (zwykle 7-9), w wyjątkowych przypadkach 11,5 cm. Ciekawie ubarwiona, górna część ciała koloru ciemno brązowego do czarnego, natomiast brzuch jaskrawo pomarańczowy do czerwonego z licznymi czarnymi plamami. Czasem z nieznanych przyczyn traszka przybiera szary kolor, lub jaśnieje na pewien czas lub na zawsze (posiada wówczas pomarańczowe lub czerwone plamy na ciele). Skóra stosunkowo gładka jest porównana do innych gatunków z tego samego rodzaju. Samce są bardziej smukłe i mniejsze w porównaniu do okrąglejszych i większych samic i mają stosunkowo krótsze ogony. Można je także rozpoznać po obrzmiałej kloace podczas sezonu rozrodczego.

Traszka chińska występuje w chińskich prowincjach: Kiangsu, Tchekiang, Kiangsi, Nganhouei (Anhwei) Houpe. Nie ma żadnej naukowej publikacji na temat ich naturalnych zwyczajów i środowiska w którym występują w stanie dzikim. Opis z 1936 opisuje je jako "właściwie wodne zwierzęta spotykane na różnych wysokościach, w stawach górskich, małych strumykach, zalanych polach w dolinach górskich. (...) Zawsze woda w której się je spotyka jest zimna i spokojna, w cieniu traw, z błotnistym dnem wolnym od kamieni, zwierzęta często pływają, aż do powierzchni, aktywnie tam i z powrotem na dno." Pomimo, że informacja jest bardzo stara i ograniczona, daje bardzo jasne wskazówki na temat warunków w jakich należy hodować ten gatunek w niewoli.

Traszka chińska jest spokojnym gatunkiem i może być hodowana we wspólnym akwaterrarium z innymi przedstawicielami swego gatunku. Dwa, trzy osobniki mogą zamieszkać w 30-40 litrowym zbiorniku z poziomem wody pomiędzy 10 a 25 cm i małą częścią lądową. Większy zbiornik jest wymagany jeśli zwierzęta mają przystąpić do godów. Trzeba pamiętać o tym, iż większe akwaterrarium jest łatwiejsze w utrzymaniu, oraz że zwierzętom będzie w nim lepiej. Większe akwaterraria są też bardziej naturalnym środowiskiem życia dla tych traszek, gdyż łączą się one w większe grupy tylko podczas sezonu godowego, stąd niewskazane jest duże zagęszczenie.

Zalecane jest chłodne (15-22°C), gęsto obsadzone roślinami akwarium z małą częścią lądową. Choć można także trzymać te traszki w niższych temperaturach. Niektórzy autorzy podają 17-21°C podczas cieplejszych miesięcy i około 8-13°C podczas zimowych miesięcy. Obserwacje pozwalają stwierdzić, iż temperatura wody nie powinna przekraczać 22 stopni, aczkolwiek czasowe podniesienie temperatury powyżej tej granicy nie powinno być groźne. Jednak temperatura powyżej 25°C może być dla tych traszek zabójcza, na co trzeba uważać zwłaszcza podczas upalnych, letnich dni. W zasadzie Cynops orientalis jest gatunkiem wodnym, choć zdarzają się nierzadko sytuacje w których zwierzęta te przebywają na lądzie, szczególnie w nocy, gdy spada temperatura. Przebywanie na lądzie jest natomiast zupełnie normalne w przypadku młodych osobników po metamorfozie. Na wolności dorosłe osobniki spędzają zimowe miesiące na lądzie w stanie hibernacji. Jednakże w niewoli mogą być trzymane cały rok w środowisku wodnym. Obniżenie temperatury w okresie zimowym pozytywnie wpływa na przystąpienie do godów.

Cynops orientalis jest wrażliwy ma wszelką zawartość chemii w wodzie i może przenieść się na ląd gdy wystąpią problemy z jej jakością. Używanie odstanej wody, korzystanie z pomocy filtra w celu utrzymania czystości wody, bądź częstsze jej podmiany w akwaterrarium bez filtra, pozwolą nam cieszyć się dobrą kondycją tych płazów. Gdy używamy filtrów należy pamiętać o tym, aby nie wytwarzały one zbyt silnego prądu, ponieważ traszki mogą źle się czuć i pozostać wówczas na lądzie. Gatunek ten można hodować z podłożem lub bez. Każda z tych metod ma swoje wady i zalety. Czyste dno łatwiej i sprawniej się sprząta, lecz nie wygląda tak atrakcyjnie i naturalnie jak np. żwir. Ponadto brak substratu na dnie ogranicza ilość miejsca do zadomowienia się bakterii nitryfikacyjnych odpowiedzialnych za rozkład amoniaku. Z kolei podłoże może utrudniać oczyszczanie akwaterrarium z resztek jedzenia, zrzuconej skóry itp. Nie polecamy jako podłoża piasku, gdyż może być zjadany przez traszki i doprowadzić do problemów z przewodem pokarmowym. Jakkolwiek zagospodarujemy dno nie można zapomnieć o dużej ilości roślin, gdyż gatunek ten lubi gęsto zarośnięte zbiorniki. Co do oświetlenia pamiętajmy, aby nie używać żarówek emitujących dużo ciepła. W zasadzie wystarczające jest światło dzienne. Pamiętajmy także o dokładnym przykryciu akwaterrarium, gdyż traszki te potrafią uciec po szkle czy też co bardziej prawdopodobne po silikonie użytym do łączenia szkła.

Żywienie nie przedstawia większych problemów. W naturze prawdopodobnie żywi się różnymi bezkręgowcami i larwami oraz jajkami innych traszek, żab i innych zwierząt. Jako metodę zdobywania pokarmu stosuję polowanie i zasadzkę. W niewoli nie jest wybredny, zjada dżdżownice, świerszcze, małe ryby, larwy owadów (mrożone i żywe), kijanki, rozwielitki.

Rozmnażanie tego gatunku nie jest trudne. Gody zaczynają się kiedy temperatura zaczyna podnosić się późną zimą. W niewoli, dobrze hodowane okazy mogą wymagać tylko krótkiego zimniejszego okresu z wyższym poziomem wody i następujące po nim nieznacznie wyższe temperatury. Czasem wystarczy tylko wyższy poziom wody, bez zmiany temperatury. Hibernacja nie jest konieczna aby pobudzić traszki do rozrodu, aczkolwiek chłodniejsze temperatury z całą pewnością ułatwią przystąpienie do godów.

Zaloty wyglądają bardzo ciekawie, samce gonią samice, wymachując ogonem i kąsając je. Samce próbują blokować drogę ich ucieczek, lub zagnać je do "kąta". Jajka są składane pojedynczo na roślinach wodnych. Z powodu małej wielkości kijanek, polecamy akwarium bez podłoża, ułatwi nam to utrzymanie, tak potrzebnej przy ich hodowli czystości. Dietę kijanek mogą stanowić: pantofelki, rozwielitki, artemia, drobne płatki ryby, drobno posiekane dżdżownice, białe robaki i inne małe zwierzęta karmowe przeznaczone dla gatunków wodnych.

Po metamorfozie, małe traszki mogą natychmiast zostać przeniesione do akwaterrarium lub terrarium. Młode osobniki są całe czarne z wyjątkiem brzucha, który nabierze jasnego zabarwienia po kilku tygodniach. Na wolności, młode C. orientalis pozostają na lądzie przez pierwsze 2-3 lata życia, jednakże w niewoli, mogą zostać umieszczone w akwaterrarium z częścią wodną oraz lądową. To zwykle przyspiesza wzrost i osiągnięcie dojrzałości. W tym czasie można je karmić: wylęgiem świerszczy, nielotnymi muszkami owocówkami, posiekanymi dżdżownicami, małymi larwami much, chrząszczami i larwami małych mączniaków albo małymi molami woskowymi.

Różnice między samcami a samicami są do zauważenia gołym okiem. Samce mają znacznie krótsze ogony niż samice, zwykle około 85%-95% długości ciała od pyska, do odbytu, podczas gdy ogony samic są zwykle tej samej długości jak ciało od pyska, do odbytu. Podczas sezonu godowego, męskie osobniki posiadają bocznie spłaszczone płetwy ogona i rozszerzoną kloakę, jak również są agresywniejsze i śmielej usposobione.

Pamiętajmy o tym, iż temperatura naszych dłoni może być zabójcza dla tych traszek przy dłuższym kontakcie ich skórą z naszą. Myjmy także ręce po kontakcie z tymi płazami, ponieważ ich skóra zawiera liczne gruczoły, których działanie nie jest obojętne na nasze zdrowie.